Waarom hebben mannen zo’n moeite om mijn persoonlijke vrijheid op een naakstrand te respecteren? Het overkomt mij geregeld dat ik lekker lig te zonnen op het strand, en ik door een man gefotografeerd word. En hoe vaak gebeurt het wel niet dat een man het normaal vindt vlak naast mij te gaan zitten (op een uitgestorven naakstrand!) en mij uitgebreid te bekijken. Of ligt het misschien aan mij?

Als ik het maatschappelijk debat moet geloven, ligt het inderdaad aan mij. Het is niet uitzonderlijk dat je verteld wordt dat je als vrouw ‘dit soort situaties dan ook niet moet opzoeken’. Op deze manier ‘vraag je om problemen’. Maar is dat wel zo?

Bovenstaande zinnen resulteren in de creatie van een sociale norm waarin het niet ‘normaal’ is dat je als vrouw een naaktstrand bezoekt. Wat ik om mij heen zie gebeuren, is dat vrouwen vaak bezwijken onder de druk, en toegeven aan deze norm. Vrouwen mijden publieke ruimten, zoals naaktstranden.

Het resultaat is dat de publieke ruimte in toenemende mate masculiniseert. Zo belanden we in een vicieuze cirkel. Waar vrouwen van de generatie van mijn moeder in de jaren zestig en zeventig nog ongestoord topless lagen te zonnen op het ‘gewone’ strand, kunnen vrouwen van mijn generatie dit blijkbaar veelal niet eens meer op een naaktstrand. Alleen in de achtertuin kan ik nog ongestoord met blote borsten en billen in de zon liggen.

Bovenstaande ontwikkeling, waarin publieke locaties voor naaktrecreatie minder toegankelijk worden voor vrouwen, vind ik opvallend. De recente uitspraak van de rechtbank in Den Haag in de zaak van de Delftse Hout, het Tikibad dat binnenkort zijn deuren opent voor een dag naaktzwemmen en de groeiende populariteit van sauna’s, doen mij juist geloven dat we in Nederland op de goede weg zijn om naaktrecreatie, terecht, uit de taboesfeer te halen en toegankelijker te maken.

Naaktrecreatie

Wat betreft naaktrecreatie in het algemeen zijn we dus zeker op de goede weg. Op een warme zomerse dag kan men op veel plekken naakt recreëren; een camping, een lokaal meertje, het strand of een wellness- centrum. Maar mijn ervaring is dat dit voornamelijk voor mannen geldt. De mogelijkheden voor een vrouw zijn een stuk beperkter. Campings en wellnescentra zijn, onder andere vanwege achterliggende naturistische idealen, niet het probleem. Strandbezoek is echter lastiger.

‘Ga dan lekker naar die campings en wellnesscentra’, denkt u misschien. ‘Vrouwen doen ook altijd moeilijk…’ Maar in dit geval doen vrouwen terecht moeilijk. Het gaat namelijk niet om het gebruik kunnen maken van één naaktrecreatielocatie meer of minder. Deze situatie raakt aan de ongelijke verhoudingen tussen man en vrouw.

Mijn hierboven beschreven ervaringen hinderen mij niet zozeer omdat ik ongewild geobjectiveerd word (alhoewel dit heel vervelend is). Het zit mij niet zozeer dwars dat ik mij op bepaalde momenten toch wel bedreigd voel, hoewel dit misschien nóg vervelender is. Waar ik voornamelijk moeite mee heb, is dat ik het als vrouw maar heb te accepteren.

Afgelopen zomer werd ik maar al te duidelijk geconfronteerd met deze dwang tot berusting. Twee, fysiek vrij imponerende, mannelijke vrienden wisten nadat zij gezien hadden dat ik lastig gevallen werd door een andere man op het naaktstrand niet meer uit te brengen dan: ‘Hè ja, vervelend hè, maar ja, wat doe je eraan?’

Gelukkig zie ik dat er langzaamaan een tegengeluid opkomt. Recente initiatieven, zoals ‘free the nipple’, laten zien dat vrouwen de sociale norm ter discussie stellen en structureel scheve verhoudingen tussen man en vrouw niet langer accepteren. Het naaktstrand is voor deze discussie bij uitstek geschikt.

Publieke ruimte terugwinnen

Ik wil vrouwen dan ook oproepen de scheve verhoudingen letterlijk fysiek te lijf te gaan en zich niet te laten ontmoedigen een naaktstrand of naturistencamping te bezoeken wanneer zij daar zin in hebben. Door hun aanwezigheid kunnen vrouwen de publieke ruimte terugwinnen.

Ondanks de eerder beschreven ‘ongemakken’ blijft naakrecreatie ontzettend fijn. Niets is fijner dan in de zomer in je blote billen het water in te lopen en zonder een natte kledder (zwembroek) het water weer uit te komen. Grijp deze winterse periode dus aan om van dat vooruitzicht te dromen en zoek alvast een leuke recreatieplek uit. En als je dan toch naar het strand of een meertje gaat, neem dan gelijk je (mannelijke) vrienden gezellig mee. Ongelijkheid is beter te bestrijden als je het met z’n allen doet.

En zeg nu zelf, wat is er fijner dan de strijd met ongelijkheid aangaan, terwijl je streeploos bruin wordt?